ABD Adalet Bakanlığı, Boeing’in B737 Max için 2.5 Milyar dolardan fazla bir tutar ceza ödemeyi kabul ettiğini bildirdi.
B737 Max ile ilgili Federal Havacılık İdaresi’ni (FAA) aldatıldığı yönündeki suçlamaları kapatmak için Boeing tarafından bir anlaşma imzalandığı duyuruldu. ABD Adalet Bakanlığı, Boeing’in 2.5 Milyar Dolar’dan fazla ödeme yapacağını kabul etti.
Yapılan derin araştırmalara göre, 243.6 milyon dolar para cezası ve 1.77 milyar dolar da havayollarına tazminat ödeyecek olan Boeing firması, ayrıca Lion Air ve Ethiopian Airlines kazalarında ölen 346 yolcunun mirasçıları ve yakınları için 500 milyon dolara yakın bir fon oluşturacak.
Konuyla ilgili Başsavcı vekilinden sert açıklamalar geldi. ABD Adalet Bakanlığı Ceza Dairesi Başsavcı Vekili David Burns, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri dile getirdi:
“Boeing firmasının tüm çalışanlarının, FAA’dan B737 Max uçağının çalışmasıyla ilgili önemli bilgileri gizleyerek ve yaptıkları aldatmacıları örtbas etmek için çaba sarf ederek dürüst olmak yerine kâr etme yolunu seçtiler”
Endonezya kazasında ise uçağın burnunu dik bir açıyla yukarı kaldırmasını engellemek için tasarlanmış uçuş kontrol MCAS sisteminin sensörlerden aldığı yanlış verilerle devreye girerek, uçağın burnunu aşağı doğru itmesinden kaynaklandığı rapor edilmişti. Pilotların MCAS sistemini devre dışına almadan, uçağın burnunu yukarı doğru düzeltmek için 20’den fazla kez uğraştıkları anlaşılmıştı.
Yazılımda Mı Hata Var? Tasarım Da Mı?
737 MAX‘in sertifikalandırılmasını yapan FAA gerekli süreçlerin tamamlanarak onaylandığını, MCAS sisteminin de tüm belgelendirme ve düzenleme gereksinimlerini karşıladığını açıklamıştı. Ancak Amerika’da gündeme getirilen bir başka husus ise yeni sistemde yazılım değil, tasarım sorunu olduğu iddiası.
Uçuş kontrol sisteminde iddia edilen tasarım hataları şöyle:
Tüm 737’ler ve MAX’lerde kokpite yakın noktada uçağın gövdesinin her iki tarafında sensör bulunuyor. Ancak MAX’lerin yeni uçuş kontrol sisteminde (MCAS) sadece bir kanaldan gelen verileri değerlendirecek şekilde tasarım yapılmış. İki ayrı kanaldan gelecek verileri karşılaştırılmalı okuyacak şekilde tasarım yapılmamış. Bu durumda iki sensörden hangisinde problem olduğunun tespiti zor. Tek kanaldan gelen veri doğru olmadığında ortaya çıkacak sorunun nasıl yönetileceği meçhul.
Uçağın hücum açısını gösteren sensörün de bir adet olarak tasarlanmış olması, tek kanaldan gelen verinin uçuş kontrol sistemi değerlendirirken probleme sebep oluyor.
