Uçaklarda bulunan jet motorunun çıkış noktasında çok yüksek basınçlı ve yüksek hıza sahip bir hava akımı vardır. Etki-tepki ilkesine bakarsak; motoru ileri itmeye çalışan havanın amacı, aracı ileri doğru hareket ettirmektir. Motorun ana çalışma prensibinden bahsetmek gerekirse şunları söylemek doğru olacaktır;
Çekme; havanın büyük fan vasıtasıyla motora çekilmesine yardımcı olur. Emilen havanın bir kısmı ana kısma gönderilir ve diğer kısmı ise püskürtülür. Kompresör; havayı sıkıştırarak, sıcaklığını ve basıncını artırarak yanma odasına yönlendiren sistemdir. Patlama için yakıt küçük bir borudan eklenir. Sıkıştırma aşamasında yüksek basınçla birleştirilerek kombine karışım yakılır. Sonuç olarak, kontrollü bir patlama meydana gelir. Motorun şekli nedeniyle geriye doğru yönlendirilir.
Son aşamamız olan püskürtme, motordan gelen sıcak hava, üflenen hava ve doğrudan ana fandan gelen hava ile karışır. Bu karışım sonucunda; motorun arkasından yüksek hızda püskürtülür. Püskürtmenin boyutu çok büyük olduğu için itici güç üretilir. Hava akışının bir kısmı, motoru çalışır durumda tutmak için motorun ana milini döndürmek ve hareket için kullanılır.
Uçaklarda Bulunan Jet Motoru Nasıl Çalışır?
Gaz türbini motorları, atmosferik havayı hava girişinden ve dışından sıkıştırmak için kompresör aşamalarını kullanır. Her kademe motor tipine bağlı olarak hava basıncını birkaç PSI artırır ve kompresör bölümünün çıkış aşamasına getirir. Burada yanma meydana gelir, ancak basınçlı havanın sıcaklığı (Boyle yasası) 200-500 santigrat dereceye ulaşacaktır.
Burada, yanma odasına uygun sıcaklık ve basınçlı hava verilir ve yanma odasına verilen hava, toplam giriş havası miktarının sadece% 20-25’i kadardır. Kalan hava (% 70-75) hava yanma odası ve türbinin sıcak kısımlarında soğutma için kullanılır. Hava-yakıt karışımı, yanma odasına yakıt püskürtülerek yakılır.
Motor tipine bağlı olarak, yanma odasındaki sıcaklık hala 2000 dereceye ulaşabilir. Sıcaklığın oluşturduğu sıcak gazların akış hızının enerjisi, yanma odasından hemen sonra konumlandırılan bir fana benzer bir türbini döndürmek için kullanılır. Türbinin döndürülmesiyle elde edilen dönme enerjisi, kompresörün yani motorun ve bir şaft ile yardımcı dişli kutusuna bağlanan sistem bileşenlerinin sürekliliğini sağlar. Türbin döndükçe gaz basıncı giderek azalır ancak türbin kanatlarının özel yapısı nedeniyle debi sabit tutulur. Türbine giren sıcak gazların sıcaklığı enerji kaybından dolayı 700-1200 ° C’ye kadar düşebilmektedir.
