Savaş uçakları özellikle Cumhuriyet’in kuruluşuna giden süreçte düşmanlara karşı verilen mücadelede etkili bir rol oynuyordu. Her ne kadar I. Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı ordusunun savaş uçağı oldukça azalmış olsa da Milli Mücadele ekibi bulabildikleri savaş uçakları ile uzun bir süre mücadele sürdürmüştür.
Savaş Uçakları Arasında Etkili Model: Avro 504K
Avro 504K savaş uçağı 1913 yılında Fransa’da tasarlanmıştır. Özellikle İngiliz ordusu tarafından bombardıman uçağı olarak kullanılmıştır. 132 km/saat hıza sahip olan uçak, 19 dakika içerisinde 10 bin fit yüksekliğe ulaşabiliyordu. Aynı zamanda kesintisiz olarak da üç saat havada kalma özelliğine sahipti. Savaşın ilk yıllarında 504 modelleri düşman hatlarını ve sığınaklarını bombalamak için kullanıldı. Kısa süre içerisinde ise Fokker gibi modeller ile baş edemeyeceklerini anlayarak daha geri planda kaldı. Yüksek irtifaya çıkabilme özelliği sebebiyle anti-zeplin görevlerine de katılmış olan uçaklar pek çok zepline de zarar vermeyi başardı. Milli Mücadele döneminde Türk Hava Kuvvetleri iki adet 504 kullanmıştır. Bunlardan bir tanesi de Yunanistan’a ait olup ganimet olarak ele geçirilmiştir. Uçak, yakıt ikmali sonrasında Afyon’a getirilerek kullanılmıştır. 504’ler 1923’e kadar aktif olarak kullanılmıştır.
Albatros CXV
1917’de ilk uçuşunu yapmış olan Albatros, Alman yapımıdır. 1922 yılında Türk Hava Kuvvetlerinde hizmete girmiştir. Almanya’daki Türkler, Milli Mücadeleye destekte bulunmak isteyince söz konusu uçağı alarak hediye ederler. Hediye edilen uçaklar 21 adettir ve çoğu I. Dünya Savaşı sırasında zarar görmüştür. Ancak daha sonra uçaklar tamirden geçirilir ve kullanıma aktif hale getirilir. 1924 yılına kadar kullanılmış olup özellikle Büyük Taarruz’da önemli görevler üstlenmişlerdir.
Fiat R2
Fiat R2 savaş uçağı 1918 yılında İtalya’da üretmiştir. Türk Hava Kuvvetlerinde ise 1918 yılında 2 adet olacak şekilde hizmete alınmıştır. 1920 yılında Milli Mücadeleye destek vermek isteyen bir iş insanı tarafından alınarak hediye edilmiştir. Özellikle keşif görevlerinde kullanılan uçaklar, Sakarya Savaşı esnasında çok büyük görevler üstlenmiştir. Düşman hattının keşif görevlerini üstlenen uçakların hepsi bu savaş esnasında vurularak düşürülmüştür. Daha sonra tekrar yerlerine aynı model alınmamıştır. Hızlı manevra yapma, kısa alandan uçuş yapma gibi özellikleri ile öne çıkmış olan modeller, keşif görevlerinde önemli katkılar sağlamıştır.
