Japonya’dan Emsal Karar: Nötr Dil ile Artık Uçaklarda Baylar Bayanlar Denilmeyecek

Japonya hava yolları emsal teşkil edecek bir karara imza attı.  Bundan sonra uçaklarında baylar ve bayanlar şeklinde ibareler kullanmayarak tarafsız dil uygulamasına geçen havayolunda anonslarda sadece günaydın veya iyi akşamlar hitapları kullanılacak. Bu kural tüm terminal anonsları için d e geçerli kabul edilecek.  Fransız haber ajansına konuşan şirket sözcüsü; iki cinsiyete dayalı tüm anonslarımızı kaldıracağız şeklinde açıklama yaptı.

Bu uygulama ile JAL cinsiyeti ortadan kaldıran ilk hava yolu şirketi olarak bir ilke imza atıyor.

Cinsiyetçilikten Uzaklaşmak 

Daha önce benzer kararlar elbette verilmişti. Örneğin Avustralya hava yolu şirketi Quantas 2018 Mart ayında cinsiyet referanslarını ortadan kaldırmıştı.

ABD ‘de de benzer uygulamalar 2019’dan bu yana bazı hava yolu şirketlerince kullanılıyor.

Kullanımı değiştirilen hitaplar ise şu şekilde;

• Partner kullanımı: karı- koca yerine
• Ebeveyn kullanımı: anne –  baba yerine kullanılacak.

Buna benzer örnekler birçok havayolunda tercih edilerek cinsiyetçi yaklaşımların ortadan kaldırılması planlanıyor.

Uygulamanın Ortaya Çıkışı

Cinsiyetçi söylemlerden rahatsızlık duyan bireylerin hava yoluna yaptıkları şikâyetler aslında uygulamaların önünü açmış görünüyor. İnsanlar cinsiyetlerine göre sınıflandırılmaktan hoşnut değiller ve aslında olması gereken durum da bu.  Bundan belki 50 yıl önce böyle bir şikâyet yapılsa talep karşılık bulmazdı ama bugün trans bireylerin ve farklı tercihlerde bulunan insanların sayıca fazlalaşması da hava yolarının insanları karşılarına almak istememelerini ortaya çıkarıyor.

Genel Hitap Kullanımı

Cinsiyetçi söylemlerin yerine çözüm olarak getirilen seçenek ise gelen hitap kullanımı olarak karşımıza çıkıyor. Bunun için herkese günaydın söylemleri gibi söylemlerle karşılaşıyoruz.

Konu üzere dikkat çeken bir haber de şu şekilde;  Ortodoks Yahudi bir vatandaşın kadın yolcu istememesi talebi yerine getiriliyor ve uçakta yer değişimi sağlanıyor.  Ancak daha sonra yolcu cinsiyet ayrımcılığı sebebiyle suçlu bulunuyor.  Bu örnekten de yola çıkılarak bu konuda taviz verilmediğini de söylemek mümkün.

Trans yolcuların konu üzerine şikâyetleri de dikkate alınıyor.  Hitap şeklinin düzeltilmesi ile ayrımcılıkların ortadan kalkması adına adım atıldı diyebiliriz.